Back to school
Bijna een jaar geleden startte Bob met de Brancheopleiding Glastuinbouw. Na een korte vakantie gaat hij er weer tegenaan en rondt hij binnenkort het tweede blok af. Zijn ervaringen met de opleiding zijn zeer positief en elke dag leert hij weer iets nieuws. Begin dit jaar verscheen er leuk artikel in de nieuwe oogst. Leren op de werkplek is de kern van de tweejarige brancheopleiding glastuinbouw van Kasgroeit en Inholland Academy.
Als assistent-teamleider logistiek is Bob vooral bezig met het reilen en zeilen op zijn afdeling, maar door de opleiding heeft hij veel geleerd over alle bedrijfsprocessen van begin tot het eind. De opleiding bestaat uit vier blokken, waarvan het eerste blok ‘agrarisch vakmanschap(basis teeltkennis)’ voor iedereen gelijk is. Daarna kan je kiezen voor teelt of bedrijfsvoering. Bob koos voor het laatste. Vanuit het werk in de glastuinbouw bouwen deelnemers een portfolio op, gebaseerd op hun eigen leerdoelen en de wensen vanuit het bedrijf. ‘Het is pittig, maar wel praktijkgericht.’
Achtergrond
Technologische ontwikkelingen en schaalvergroting hebben het werk in de glastuinbouw de afgelopen jaren complexer gemaakt. Om tegemoet te komen aan de kennis en vaardigheden van medewerkers die daarvoor nodig zijn, verzorgen Kasgroeit en Inholland Academy de brancheopleiding glastuinbouw.
Deze praktijkgerichte opleiding is bedoeld voor mensen die werken in de glastuinbouw en richt zich op vakkennis vergroten, maar vooral op het aanleren van competenties als kritisch denken, probleemoplossend werken en samenwerken. Omdat de doelgroep meestal niet graag in een klaslokaal zit, ligt de focus op leren op de werkplek.
In maart start het tweede traject, nadat in oktober de eerste groep van tien deelnemers is begonnen. Deze bestaat uit mensen die al vele jaren in de glastuinbouw werken en zich verder willen ontwikkelen, bedrijfsopvolgers die zich willen voorbereiden op hun toekomstige taken en zij-instromers die nog weinig ervaring hebben in de glastuinbouw. Voor deze opleiding in maart zijn nog enkele plaatsen beschikbaar (tegen een tijdelijke verdubbeld subsidiebedrag (van 6.000 euro inplaats van 3000 euro).
Een van hen is Bob Lukens, die na een loopbaan in kantoor- en schoolmeubilair sinds twee jaar werkt bij potplantenkwekerij Smit Kwekerijen in Sappemeer als assistent-teamleider logistiek. Lukens heeft al verschillende cursussen leidinggeven gevolgd, maar die waren niet gericht op de glastuinbouw. Hij was dan ook aangenaam verrast toen de afdeling personeelszaken en de bedrijfsleider vroegen of hij wilde deelnemen aan de brancheopleiding.
Foto: SPELA Fotoreportages
‘Ik heb het erg naar mijn zin op mijn werk. Geen dag is hetzelfde’, zegt de zijinstromer. ‘Ik ervaar veel vrijheid om dingen uit te zoeken en te verbeteren en er wordt goed naar je geluisterd als je ideeën hebt. Dat ik nu het aanbod kreeg om een opleiding op hbo-niveau te doen, zag ik als een kans.’
De opleiding bestaat uit vier blokken van een half jaar en begint met een algemene module agrarisch vakmanschap. Daarna kunnen de deelnemers kiezen uit twee leerroutes: teelt en bedrijfsvoering. Lukens gaat voor de laatste. Volgens hem is de opleiding pittig, maar wel praktijkgericht. Hij krijgt voldoende ruimte om de opdrachten tijdens het werk uit te voeren, maar besteedt daar ook vrije tijd aan. Een van de pluspunten vindt hij dat hij de bedrijfsprocessen van begin tot eind leert kennen, terwijl hij voor de opleiding alleen met eindproducten bezig was.
Persoonlijke leercoach
Alle deelnemers krijgen begeleiding van een persoonlijke leercoach van Inholland Academy in Delft. Samen met een werkveldcoach uit het eigen bedrijf, bijvoorbeeld een leidinggevende, en de leercoach stellen de deelnemers persoonlijke leerdoelen op die passen bij hen en bij hun bedrijf.
Sjoerd Nieboer is leercoach voor vijf deelnemers van de eerste groep. Hij heeft als docent ervaring met innovaties en verbeteringen in de glastuinbouw en werkt ook aan de deeltijdopleiding tuinbouw en agribusiness.
‘In principe gebruiken we bij de brancheopleiding dezelfde methodiek, waarbij de opleiding grotendeels plaatsvindt op de werkplek en de student een portfolio opbouwt dat aansluit bij zijn of haar leerbehoefte en leerstijl.’
Vier masterclasses
In de opzet van de opleiding zijn er per blok vier masterclasses, bij voorkeur op de bedrijven van de deelnemers. Naast de onderwerpen die daarin aan bod komen en die dienen als voorbereiding voor opdrachten, kunnen de studenten ervaringen uitwisselen en van elkaar leren. Vanwege de coronacrisis zijn de masterclasses online. Toch zijn de deelnemers aan het eerste traject volgens Nieboer gemotiveerd en stimuleren zij elkaar op afstand in de onlineleeromgeving. Als voorbeeld noemt hij de opdracht om een bedrijfsfilm te maken. Daarin wilden ze niet voor elkaar onderdoen.
Anneke Postma, adviseur scholing & ontwikkeling bij Kasgroeit, hamert op een goede uitleg aan werkgevers over de brancheopleiding. Volgens haar is het voordeel dat deze flexibel is en deelnemers niet één vaste dag in de week naar school hoeven.
‘Tijd om in het bedrijf aan opdrachten te werken is belangrijk’
Dat betekent wel dat werkgevers studenten de ruimte moeten geven om te werken aan hun portfolio. ‘Natuurlijk is de werkdruk in veel glastuinbouwbedrijven hoog en komt het soms, zoals bij teeltwisseling, niet uit om een werknemer vrij te roosteren. Dat is niet erg, als deze dan in een rustiger periode maar de tijd krijgt om aan opdrachten te werken.’
Bekijk het artikel van Nieuwe Oogst, 13 februari 2021